فرمهای پروپوزال و تولید علوم انسانی اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای مدیریت رسانه از دانشگاه تهران.

2 دکترای ارتباطات از دانشکده ارتباطات دانشگاه اوهایو آمریکا؛ استاد دانشگاه تهران

چکیده

هدف: از انجام این پژوهش، نقد و بررسی جایگاه و نقش فرمهای پروپوزال مقطع تحصیلی دکتری رشته‌های علوم انسانی در تولید علوم انسانی اسلامی بود. روش: روش در این پژوهش از جنبۀ کلی، تعقّلی؛ از ﻟﺤﺎظ ﻫﺪف، ﺑﻨﻴﺎدی؛ از ﻟﺤﺎظ ﻣﺎﻫﻴﺖ، توصیفی- ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ و از ﻟﺤﺎظ ﺷﻴﻮۀ ﮔﺮدآوری اﻃﻼﻋﺎت، از ﻧﻮع اسنادی ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ‌ای بود. یافته‌ها: 1. تفاوت تحقیقات بنیادی و روش داده‌بنیاد؛ 2. مبانی فلسفی، مهم‌ترین مدخل ورود ارزشها، هنجارها و فرهنگ بومی به نظریه‌ها می‌باشند؛ 3. انتخاب روش تحقیق، به پیش‌فرضهای محقق دربارۀ روش‌شناسی برمی‌گردد؛ 4. روش در تحقیقات بنیادین، مقدّم بر نظریه است؛ 5. عوامل اصلی در گزینش روش عبارتند از: مسئله و موضوع تحقیق، هدف از تحقیق و مبانی هستی‌شناسی، معرفت‌شناسی، انسان‌شناسی، ارزش‌شناسی و روش‌شناسی. نتیجه گیری: اولاً، فرمهای پروپوزال کنونی، نقشۀ راهی‌اند که نه تنها راهنمای دانشجویان به یکی از رویکردهای تأسیسی و اجتهادی معطوف به تولید علم در چارچوب اندیشه‌های اسلامی نیستند، بلکه اصولاً دانشجویان را در مسیری مخالف تولید علم و نظریه‌پردازی راهبری می‌کنند. ثانیاً، در روش تحقیق بنیادین، پیش‌فرضها دربارۀ مبانی، جایگاه محوری دارند و باید در فرمهای پروپوزال، این مبانی لحاظ شوند.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  • قرآن کریم.
  • امین‌پور، فاطمه(1389). «نقش قرآن در روش‌شناسی علوم اجتماعی». عیار پژوهش در علوم انسانی، سال دوم، ش 2: 70-45.
  • پارسانیا، حمید(1395). روش‌شناسی انتقادی حکمت صدرایی. قم: کتاب فردا، چ دوم.
  • پارسانیا، حمید(1388). «روش‌شناسی علوم انسانی با رویکرد اسلامی». عیار پژوهش در علوم انسانی، سال اول، ش 2: 54-39.
  • حسنی، سید حمیدرضا(1397). درآمدی بر پارادایم اجتهادی دانش عملی. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  • خامنه‌ای، سید علی(29/10/1382). «بیانات در دیدار جمعی از نخبگان حوزوی». بازنشانی شده در: 30/5/1399، به نشانی: ir
  • خسروپناه، عبدالحسین(1389). فلسفۀ فلسفۀ اسلامی. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
  • ساروخانی، باقر(1393). روشهای تحقیق در علوم اجتماعی؛ جلد اول: اصول و مبانی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، چ هجدهم.
  • شریفی، احمدحسین(1394). مبانی علوم انسانی اسلامی. تهران: آفتاب توسعه، چ دوم.
  • شریفی، احمدحسین(1397). نظریه‌پردازی اسلامی در علوم انسانی. تهران: آفتاب توسعه.
  • صدرالمتألهین(1981 م). الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، ج 1. بیروت: دار احیاء التراث.
  • علوی، سید حمیدرضا(1386). نکات اساسی در فلسفه تعلیم و تربیت و مکاتب فلسفی- تربیتی. کرمان: دانشگاه شهید باهنر.
  • فرامرزقراملکی، احد(1388). «نگاهی به مبانی نظری روش تحقیق در گفت وگو با دکتر احد فرامرزقراملکی». عیار پژوهش در علوم انسانی، سال اول، ش 1: 58-37.
  • محمدپور، احمد(1389). روش در روش دربارۀ ساخت معرفت در علوم انسانی. تهران: جامعه‌شناسان.
  • مصباح یزدی، محمدتقی و جواد عابدینی(1388). «نواندیشی دینی و روش‌شناسی آن». عیار پژوهش در علوم انسانی، سال اول، ش 2: 38-9.
  • موسوی، سید مهدی(1394). الگوهای کلان تولید علوم انسانی اسلامی در بستر انقلاب اسلامی. تهران: آفتاب توسعه.

 

  • The holly quran
  • Alawi, Sayed Hamid Reza (2007). Basic points in the philosophy of education and philosophical-educational schools. Kerman: Shahid Bahonar University Press.
  • Aminpour, Fatemeh (2009). "The role of the Qur'an in the methodology of social sciences". Quality of Research in Humanities, Second Year, Vol 2: 70-45.
  • Faramarz Gharamaleki, Ahad (1388). "A look at the theoretical foundations of the research method in an interview with Dr. Ahad Faramarz Gharamolki." The standard of research in the humanities, first year, pp. 1: 58-37.
  • Hassani, Seyed Hamid Reza (2018). An Introduction to the Ijtihad Paradigm of Practical Knowledge. Qom: Seminary and University Research Institute.
  • Khamenei, Seyed Ali (29/10/1382). "Statements in a group meeting of the seminary elites." Retrieved on: 30/5/1399, to: khamenei.ir
  • Khosropanah, Abdul Hussein, (2010). Philosophy of Islamic Philosophy. Tehran: Institute of Islamic Culture and Thought.
  • Mesbah Yazdi, Mohammad Taghi and Javad Abedini (2009). "Religious Modernism and its Methodology". The standard of research in the humanities, first year, pp. 2: 38-9.
  • Mohammad pour, Ahmad (2010). Method in Method on the Construction of Knowledge in the Humanities. Tehran: Sociologists.
  • Mousavi, Seyed Mehdi (2015). Macro Patterns of Islamic Humanities Production in the Context of the Islamic Revolution. Tehran: Aftab Tose'e.
  • Parsania, Hamid (2016). Critical Methodology of Hekmat Sadraei. Qom: Farda Book, Second Edition.
  • Parsania, Hamid (2008). "Methodology of humanities with Islamic approach". The standard of research in the humanities, first year, pp. 2: 54-39.
  • Sadr al-Muta'allehin (1981). The transcendent wisdom in the four intellectual journeys, vol. 1. Beirut: Dar Al-Ahya Al-Tarath.
  • Sarukhani, Baqir (2014). Research Methods in Social Sciences, Volume One: Principles and Foundations. Tehran: Institute of Humanities and Cultural Studies, Eighteenth Edition.
  • Sharifi, Ahmad Hussein (2015). Fundamentals of Islamic Humanities. Tehran: Aftab Tose'e, Second Edition.
  • Sharifi, Ahmad Hussein (2018). Islamic Theorizing in the Humanities. Tehran: Aftab Tose'e.

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار